سلفیتیس چیست؟

سلفیتیس یا التهاب سلفی از کجا آمد؟

در ۳۱ مارس ۲۰۱۴، مطلبی در وب‌سایت Adobo Chronicles منتشر شد که ادعا می‌کرد انجمن روان‌پزشکی آمریکا (APA) «سلفیتیس» را به‌عنوان یکی از اختلالات روانی جدید طبقه‌بندی کرده است. نویسندهٔ متن تعریف این انجمن را این‌گونه نقل کرده بود: «تمایل وسواس‌گونه و اجباری برای عکس‌برداری از خود و انتشار آن در رسانه‌های اجتماعی به‌عنوان راهی برای جبران کمبود عزت نفس و برطرف کردن فقدان صمیمیت.»

همچنین، در همان مقاله ادعا شده بود که این اختلال ۳ سطح دارد:
 

مرزی

«حداقل ۳ بار عکس گرفتن از خود بدون ارسال آنها در رسانه‌های اجتماعی»؛
 

حاد

«گرفتن عکس از خود حداقل ۳ بار در روز و قرار دادن تمام عکس‌ها در رسانه‌های اجتماعی»؛
 

مزمن

«اشتیاق غیرقابل‌کنترل شبانه‌روزی برای عکاسی از خود و ارسال آن به رسانه‌های اجتماعی بیش از ۶ بار در روز».

این مطلب در سایت‌های خبری متعددی در سراسر جهان منتشر شد؛ اما خیلی زود مشخص شد که شایعه بوده است. بااین‌حال، یکی از دلایلی که تعداد زیادی از خبرنامه‌ها دوباره این مطلب را منتشر کردند، معیارهای استفاده‌شده برای ترسیم سه سطح از التهاب سلفی (مرزی، حاد و مزمن) بود که آن را باورپذیر می‌کرد. دلیل دیگر رونق این شایعه، مطابقت داشتن این مطلب با پیش‌فرض‌هایی بود که پیش‌تر در ذهن افراد نقش بسته بودند.1
 

آیا شما سلفیتیس دارید؟

به سؤال‌های زیر عددی بین یک تا پنج بدهید، پنج برای کاملاً موافق و یک برای کاملاً مخالف است. سپس امتیازها را با هم جمع کنید.

هرچه عدد شما بالاتر باشد ( بالاترین آن 200 است ) احتمال بیشتری به سلفیتیس دچار هستید.

شرایط روانی من بهتر می‌ شود.

احساس اعتماد به‌ نفس می‌کنم.

می‌خواهم دوستانم مرا تحسین کنند.

عضوی قوی از گروه خودمان می‌ شوم.

احساس شهرت بیشتری خواهم داشت.

با نگاه به آن‌ها اعتمادبه‌نفسم بالا می‌ رود.

برای ثبت خاطرات در آینده سلفی می‌گیرم.

خاطرات بهتری از این شرایط خواهم داشت.

می‌توانم خود را در محیط بهتر توصیف کنم.

نسبت به خودم حس مثبت‌تری خواهم داشت.

برای گرفتن لایک و کامنت بیشتر تلاش می‌کنم.

گرفتن سلفی باعث می‌شود بهتر از محیط لذت ببرم.

وقتی سلفی نمی‌گیرم حس می‌کنم از گروه دور شده‌ام.

با اشتراک‌گذاری سلفی‌ ها توجه زیادی به من جلب خواهد شد.

گرفتن سلفی‌های مختلف به وضعیت اجتماعی من کمک می‌کند.

وضعیت روانی مرا بهبود بخشیده و احساس شادی بیشتری دارم.

از ابزارهای ویرایش عکس برای بهتر دیده شدن سلفی‌ها استفاده می‌کنم.

اشتراک‌گذاری سلفی‌ها رقابتی سالم بین دوستان و همکاران ایجاد می‌ کند.

با گرفتن سلفی و اشتراک‌گذاری آن در بین گروه خود بهتر پذیرفته خواهم شد.2
 

ملاکهای تشخیص سلفیتیس

 

بهسازی محیط اطراف

سلفی گرفتن در مکان های ویژه به منظور افزایش احساس مثبت نسبت به خود و شرایطی که در آن قرار دارند و به رخ کشیدن امکانات به دیگران.
 

افزایش دادن رقابت اجتماعی با دیگران

گرفتن سلفی برای کسب توجه یا اصطلاحا لایک و کامنت بیشتر در فضای مجازی.
 

توجه طلبی و کمبود محبت

سلفی گرفتن به منظور جلب نظر و توجه اطرافیان که ریشه در چشم و هم چشمی دارد.
 

تغییر دادن خلق و خو

سلفی گرفتن برای فرد جنبه تغییر حال و هوا داشته باشد و بصورت کوتاه مدت موجب بهتر شدن حال او می گردد.
 

بالا بردن اعتماد به نفس

سلفی گرفتن برای دریافت حس بهتر به خود که توسط دیگران به فرد القا می شود.
 

همرنگ شدن با جماعت

گرفتن سلفی به منظور اینکه مورد تایید گروه همسالان یا اطرافیان قرار بگیرند که ریشه در تقلید کورکورانه دارد.3
 

اختلال سلفیتیس واقعا وجود دارد؟

بنابراین، به‌گمان ما، جالب بود که ببینیم آیا می‌توان ادعا کرد که گرفتن عکس‌های سلفی می‌تواند یک رفتار وقت‌گیر و بالقوه‌وسواسی باشد یا نه. این همان کلیشه‌ای است که باعث شد بسیاری از افراد، داستان ساختگی مذکور را باور کنند. ما در دو پژوهش، مفهوم سلفیتیس را آزمودیم و داده‌هایی را مبنی بر آن در تطابق با سه سطح ادعاشده (مرزی، حاد و مزمن) جمع‌آوری کردیم؛ در نهایت، مقیاس روان‌سنجی خودمان برای ارزیابی مؤلفه‌های فرعی التهاب سلفی را ایجاد کردیم: «مقیاس رفتار سلفیتیس یا التهاب سلفی».

ما از دانشجویان هندی به‌عنوان شرکت‌کننده در پژوهش خود استفاده کردیم؛ زیرا هند بیشترین تعداد کاربران فیسبوک را در میان کشورها دارد. علاوه بر این، می‌دانستیم که هند در مقایسه با دیگر کشورها، بالاترین میزان مرگ‌و‌میر ناشی از سلفی را به خود اختصاص داده است. از میان ۱۲۷ مرگ گزارش‌شده براثر سلفی گرفتن از سال ۲۰۱۴، ۷۶ مورد آن مربوط به هند بوده است. این مرگ‌ومیرها معمولا زمانی اتفاق می‌افتند که افراد سعی می‌کنند در موقعیت‌های خطرناک مانند داخل آب، ارتفاع، نزدیکی وسایل نقلیۀ در حال حرکت مانند قطار یا در حال ژست عکس گرفتن با اسلحه سلفی بگیرند.

مطالعه ما با مصاحبه‌های گروهی با ۲۲۵ جوان دارای میانگین سنی ۲۱ سال آغاز شد. هدف ما از به‌کارگیری این شیوه، یافتن مجموعه معیارهای اولیه‌ای بود که پایه و اساس التهاب سلفی است. برخی از سؤالات مصاحبه‌های گروه متمرکز عبارت بودند از:

چه چیزی شما را وادار به گرفتن سلفی می‌کند؟

آیا شما به گرفتن سلفی معتاد هستید؟

آیا فکر می‌کنید شخصی می‌تواند به گرفتن سلفی معتاد شود؟1
 

یافته‌های پژوهشی

در طی این مصاحبه‌ها‌، شرکت‌کنندگان تأیید کردند که به نظر می‌رسد افرادی باشند که به سلفیتیس دچارند یا به عبارت دیگر، چیزی با عنوان سلفیتیس وجود دارد. باوجودِاین، ما در این بررسی، اطلاعاتی دربارۀ تأثیرات منفی روانی ـ اجتماعی جمع‌آوری نکردیم؛ پس هنوز نمی‌توان ادعا کرد که این رفتار یک اختلال روانی است. بررسی نتایج منفی حاصل از سلفیتیس عاملی تعیین‌کننده در تشخیص‌دادن آن به‌عنوان یک اختلال روانی است.

براساس یافته‌های ما، افرادی که به‌صورت مزمن درگیر سلفیتیس هستند بیشتر احتمال دارد به‌دلیل جلب‌توجه، بهسازی محیط و رقابت اجتماعی ترغیب شوند سلفی بگیرند. نتایج نشان می‌دهد این افراد در تلاش برای هم‌نوایی با اطرافیان خود هستند، و احتمال دارد علائمی بروز دهند که به دیگر رفتارهای بالقوه‌ اعتیادآور شباهت دارند. پژوهش‌های دیگر نیز نشان می‌دهند که تعداد کمی از افراد هم ممکن است به «اعتیاد سلفی گرفتن» دچار باشند.1
 

درمان‌ هایی برای اعتیاد به سلفی

رفتارشناختی مهم‌ترین درمان برای اختلال سلفیتیس است.

باید لزوماً درک کنید که میل به این رفتار اعتیادآور باعث می‌شود فرد خود را در موضع قدرت ببیند. بنابراین باید به او جایگزین‌هایی پیشنهاد شود تا بتواند ارزش خود را درک کند. مشاوره می‌تواند برای تحت تأثیر قرار دادن اعتمادبه‌نفس او مؤثر باشد.

باید جلسات جایی باشند که افراد:

بتوانند ارزش خود را با کمک کردن به کسانی که کارهای کمتری انجام داده‌اند متوجه شوند.

حقیقت صمیمیت و روابط با ارزش را به وسیله‌ی ارتباط قوی و واقعی با افراد دیگر متوجه شوند.

درمان اعتیاد سلفیتیس با منع کردن فرد از گرفتن سلفی نیست زیرا به‌جای چیزهایی که باید برای پر کردن این تمایل بیهوده استفاده شوند با راه‌های غیرممکن فضایی خالی می‌گذارید.3

پینوشتها
1.www.chetor.com
2.www.hamkadeh.com
3.www.saednews.com